Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü
04.02.2021
SIKÇA SORULAN SORULAR
1
Yanlış veya haksız yere yazıldığını düşündüğüm bir trafik cezasına nasıl itiraz edebilirim?
Yanlış ve haksız yere yazıldığı düşünülen bir trafik cezasına itiraz; o ilde bulunan Trafik Mahkemesi'ne, bunların bulunmadığı yerlerde ise Sulh Ceza Mahkemesi'ne yapılmaktadır.
2
Trafikte beni tehlikeye düşüren bir durumla karşılaştığımda ne yapabilirim?
Trafikte tehlikeye düşürülen bir durumla karşılaşılması halinde, durumun en yakın trafik zabıtasına veya bulunmaması halinde Alo 155 Polis - 156 Jandarma Hattı'na bildirilmesi gerekir.
3
Ceza puanı uygulaması nasıl yapılmaktadır?
Ceza puanı uygulaması sürücünün işlemiş olduğu son suç tarihinden geriye doğru 1 yıl hesaplanarak yapılmaktadır. Bu puanlar silinmemekte bilgisayar kayıtlarında yer almaktadır.
4
Video kameralı radar görüntülerinin nasıl izlenebileceği ve itiraz hakkında bilgi.
Hız ihlali yapan sürücülerinin, uygulanan cezai müeyyideye itiraz edilmesi halinde, sürücü radar görevlisinin yanına kesinlikle gönderilmez, radar görevlisi de çevirme ekibinin yanına çağrılmaz. Hız kayıtlarını görmek isteyen sürücülere, 01/11/1984 tarihli ve 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun çerçevesinde yazılı müracaatta bulunabilecekleri ve Kabahatler Kanunu’nun 27 nci maddesi doğrultusunda itiraz için sulh ceza hâkimliğine başvuruda bulunabilecekleri belirtilir. Dilekçe ile müracaat edilmesi halinde, ihlale ilişkin fotoğraf / fotoğraflar da gönderilir.
5
Başka bir şahıs adına kayıtlı araç olup olmadığını öğrenebilir miyim?
Bu bilgilerin kişiye özel nitelikte olması nedeniyle, şahsa ait araç kaydı ile ilgili bilgilerinin gizlilik koşulu altında tarafınıza verilmesi mümkün değildir. Araç üzerinde bir hak iddianız olması halinde, kanuni mercilere müracaat ederek hakkınızı aramanız uygun olacaktır.
6
Sürücü ceza puanımı ve sürücü belgemin iptal işlemlerine ait bilgileri nasıl öğrenebilirim?
www.turkiye.gov.tr internet adresinden sürücü puanı ve iptal bilgisine sorgulama yaparak ulaşılabilmektedir. Ancak, bu konuda resmi belge istemeniz halinde ise kişiye özel bilgiler içerecek olması sebebiyle belgeyi aldığınız veya ikamet ettiğiniz trafik tescil kuruluşuna bizzat giderek dilekçe ile müracaat etmeniz gerekmektedir.
7
Sürücü belgeme ve aracıma uygulanan trafik cezalarına ilişkin bilgileri nasıl öğrenebilirim?
www.turkiye.gov.tr adresindeki “Sürücü Ceza Puanı” isimli ekrandan, sürücü belgesi ceza puanı bilgilerine ulaşılabilmektedir. Araç tescil plakasına uygulanıp tahsilatı yapılamayan ihbarlı trafik cezaları ise www.gib.gov.tr adresindeki “İnternet Vergi Dairesi” ekranından sorgulanabilmektedir.
8
Sürücü belgeme ait bilgileri (verilme tarihi, belge no su v.b.) nasıl öğrenebilirim?
Sürücü belgesine ait bilgiler kişiye özel nitelikte olduğundan, herhangi bir trafik kuruluşuna dilekçe ile bizzat müracaat etmeniz gerekmektedir.
9
Adıma tescilli araç bulunup bulunmadığını nasıl öğrenebilirim?
Araç sahipliğine dair bilgiler kişiye özel nitelikte olduğundan, herhangi bir trafik kuruluşuna bizzat müracaatta bulunmanız halinde, kimlik bilgileriniz teyit edilmek suretiyle adınıza kayıtlı araç bulunup bulunmadığı, tespit edilerek bilgi verilecektir.
10
Ülkemizde meydana gelen trafik kazalarına ilişkin istatistikî bilgileri nasıl temin edebilirim?
Trafik kazalarına ilişkin istatistikî bilgiler www.trafik.gov.tr internet adresinden aylık bültenler halinde yayımlanmakta, daha detaylı bilgiler içeren Trafik İstatistik Yıllıkları ise Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK) ile koordineli olarak hazırlanarak hizmete sunulmakta olup, TÜİK’e müracaat edilmek suretiyle bu yayına ulaşılabilecektir.
Sözü edilen internet sayfası veya istatistik yıllıklarında yer almayıp, kişiye özel veya yer belirten nitelikteki bilgileri içermeyen istatistiki bilgiler (araç sahibinin kimlik bilgileri, sürücü belgesi ve sahibinin kimlik bilgileri, adres-telefon bilgileri, araç plakası, araç markası, sigorta bilgisi, yol numarası, cadde-sokak adı vb.); 4645 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Araç, Gereç, Mal ve Malzemenin Satış, Hibe, Hek ve Hurda Durum ve İşlemleri ile Hizmet Satışına Dair Kanun kapsamında hizmete sunulmaktadır. Bu konuda www.trafik.gov.tr internet adresindeki “İstatistikler” bölümü altında yer alan “Hizmet Satışları” linkinden detaylı bilgi alınacaktır.
1 Nisan 2008 tarihinden itibaren meydana gelen maddi hasarlı trafik kazalarında tarafların kendi aralarında tutmuş oldukları tespit tutanaklarına ait bilgiler ise www.tramer.gov.tr. İnternet adresinden alınabilecektir.
Sözü edilen internet sayfası veya istatistik yıllıklarında yer almayıp, kişiye özel veya yer belirten nitelikteki bilgileri içermeyen istatistiki bilgiler (araç sahibinin kimlik bilgileri, sürücü belgesi ve sahibinin kimlik bilgileri, adres-telefon bilgileri, araç plakası, araç markası, sigorta bilgisi, yol numarası, cadde-sokak adı vb.); 4645 sayılı Emniyet Genel Müdürlüğüne Ait Araç, Gereç, Mal ve Malzemenin Satış, Hibe, Hek ve Hurda Durum ve İşlemleri ile Hizmet Satışına Dair Kanun kapsamında hizmete sunulmaktadır. Bu konuda www.trafik.gov.tr internet adresindeki “İstatistikler” bölümü altında yer alan “Hizmet Satışları” linkinden detaylı bilgi alınacaktır.
1 Nisan 2008 tarihinden itibaren meydana gelen maddi hasarlı trafik kazalarında tarafların kendi aralarında tutmuş oldukları tespit tutanaklarına ait bilgiler ise www.tramer.gov.tr. İnternet adresinden alınabilecektir.
11
Ticari Amaçla Yük Ve Yolcu Taşımacılığı Yapan Araçlarda Hangi Yetki Belgesi Bulunması Gerekmektedir ?
Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin 5’inci maddesinde; “Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini Bakanlıktan almaları zorunludur.” hükmü ile birlikte, Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin 6’ncı maddesinde ise; Yetki belgesi türleri; A,B,C,D,F,G,H,K,L,M,N,P,R ve T olarak sınıflandırılmıştır.
Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin Şoförlerde aranacak nitelik ve şartlar başlıklı 36’ncı maddesinin (b) fıkrasında “İlgili mevzuatın öngördüğü (SRC) mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları şarttır.” hükmü bulunmaktadır.
Ayrıca Yetki Belgesi türleri ve SRC belgesi hakkında ayrıntılı bilgi öğrenmek için Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan bilgi alabilirsiniz.
Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin Şoförlerde aranacak nitelik ve şartlar başlıklı 36’ncı maddesinin (b) fıkrasında “İlgili mevzuatın öngördüğü (SRC) mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları şarttır.” hükmü bulunmaktadır.
Ayrıca Yetki Belgesi türleri ve SRC belgesi hakkında ayrıntılı bilgi öğrenmek için Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan bilgi alabilirsiniz.
12
Trafikte Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçlar Hangileridir?
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 71 inci ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 141 inci maddesinde geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve bu hakkın hangi hallerde ve ne şekilde kullanılacağı açıkça belirtilmiştir.
Ayrıca 17.04.2015 tarihli ve 29329 sayılı resmi gazetede yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 141’inci maddesinde yapılan değişiklik ile:
“a) Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar;
1) Yaralı veya acil hastaların taşınması ve bunlara ilk ve acil yardımın yapılması için kullanılan ambulans ve özel amaçlı taşıtlarla, yaralı ve acil hasta taşıyan diğer araçlar,
2) Organ ve doku nakil araçları,
3) İtfaiye araçları ile benzeri acil müdahale araçları,
4) Sanık veya suçluları takip eden veya genel güvenlik ve asayiş için olay yerine giden zabıta araçları,
5) Trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine giden trafik hizmetlerine ait araçlar,
6) Yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşa ait kar ve buz mücadelesi araçları ile acil müdahale gerektiren çalışmalarda görevli araçlar,
7) Afet ve acil durum hâllerinde afet ve acil durum hizmetlerinde görevli bulunan araçlar,
8) Hizmetin devamı süresince koruma araçları ile korunan araçlar,”
Görev halinde iken geçiş üstünlüğü hakkına sahip olduğu, ancak bu hakkın halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, ışıklı ve sesli uyarı işaretlerini bir arada vermek şartı ile kullanılabileceği, bu araçların görev hali dışında geçiş üstünlüğü işaret ve hakkını kullanamayacakları hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca 17.04.2015 tarihli ve 29329 sayılı resmi gazetede yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 141’inci maddesinde yapılan değişiklik ile:
“a) Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar;
1) Yaralı veya acil hastaların taşınması ve bunlara ilk ve acil yardımın yapılması için kullanılan ambulans ve özel amaçlı taşıtlarla, yaralı ve acil hasta taşıyan diğer araçlar,
2) Organ ve doku nakil araçları,
3) İtfaiye araçları ile benzeri acil müdahale araçları,
4) Sanık veya suçluları takip eden veya genel güvenlik ve asayiş için olay yerine giden zabıta araçları,
5) Trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine giden trafik hizmetlerine ait araçlar,
6) Yolun yapım ve bakımından sorumlu kuruluşa ait kar ve buz mücadelesi araçları ile acil müdahale gerektiren çalışmalarda görevli araçlar,
7) Afet ve acil durum hâllerinde afet ve acil durum hizmetlerinde görevli bulunan araçlar,
8) Hizmetin devamı süresince koruma araçları ile korunan araçlar,”
Görev halinde iken geçiş üstünlüğü hakkına sahip olduğu, ancak bu hakkın halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, ışıklı ve sesli uyarı işaretlerini bir arada vermek şartı ile kullanılabileceği, bu araçların görev hali dışında geçiş üstünlüğü işaret ve hakkını kullanamayacakları hüküm altına alınmıştır.
13
Araçlarda bulunan sis farları nasıl ve nerelerde kullanılmalıdır?
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Işıkların kullanılması başlığı altındaki 64 üncü maddesi;
a) bendinin ikinci paragrafında; Geceleri, yerleşim birimleri dışında karayollarındaki karşılaşmalarda, bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar ve yerleşim birimleri içinde, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda yakını gösteren ışıkların yakılması zorunludur.
(b) bendinin birinci paragrafında: “Gece sis ışıklarının; sisli, karlı ve sağanak yağmurlu havalar dışında diğer farlarla birlikte yakılması yasaktır.”,
Aynı Kanuna bağlı Yönetmeliğin Araçların Işıklandırılması başlığı altındaki 126 ncı maddesinde; “Karayollarında trafiğe çıkan bütün araçların 1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte gösterildiği şekilde ışık donanımı bulundurmaları ve bunları geceleri veya sis, kar, şiddetli yağmur ve yeterli derecede aydınlatılmamış tünel gibi görüşün yetersiz olduğu yer, zaman ve hallerde yakmaları mecburidir.
1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte gösterilenler dışında, ışık ve yansıtıcı bulundurulması ve kullanılması yasaktır.” hükümleri mevcuttur.
Araçlarda kullanılan uzun ve kısa huzmeli farlarda istenen standart değerler, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelikte belirlenmiştir.
Standartlar gereğince far içi aydınlatma elamanları olan ampul, reflektör ve lens bir bütün olup, herhangi birinin değiştirilmesi halinde aydınlatma değerleri bozulmaktadır. Araçlarda daha güçlü ampuller kullanılması özellikle karşı yönden gelen araç sürücülerini rahatsız ederek, tehlikeli durumların oluşmasına neden olmaktadır.
Araçlara sonradan takılan farların tip onayı alınmış ilk haliyle uyumlu olması, diğer bir deyişle farların üzerinde (E) veya (e) işareti bulunması gerekmektedir. Araçlara sonradan takılan uygunsuz farlarla ilgili 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Işıkların kullanılması başlıklı 64/1b-5 maddesinde “Yönetmelikte belirlenecek esaslara aykırı olarak ışık takılması ve kullanılması yasaktır.” hükmü mevcuttur.
a) bendinin ikinci paragrafında; Geceleri, yerleşim birimleri dışında karayollarındaki karşılaşmalarda, bir aracı takip ederken, bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar ve yerleşim birimleri içinde, gündüzleri ise görüşü azaltan sisli, yağışlı ve benzeri havalarda yakını gösteren ışıkların yakılması zorunludur.
(b) bendinin birinci paragrafında: “Gece sis ışıklarının; sisli, karlı ve sağanak yağmurlu havalar dışında diğer farlarla birlikte yakılması yasaktır.”,
Aynı Kanuna bağlı Yönetmeliğin Araçların Işıklandırılması başlığı altındaki 126 ncı maddesinde; “Karayollarında trafiğe çıkan bütün araçların 1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte gösterildiği şekilde ışık donanımı bulundurmaları ve bunları geceleri veya sis, kar, şiddetli yağmur ve yeterli derecede aydınlatılmamış tünel gibi görüşün yetersiz olduğu yer, zaman ve hallerde yakmaları mecburidir.
1 ve 2 sayılı Cetvellerde ve Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yönetmelikte gösterilenler dışında, ışık ve yansıtıcı bulundurulması ve kullanılması yasaktır.” hükümleri mevcuttur.
Araçlarda kullanılan uzun ve kısa huzmeli farlarda istenen standart değerler, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelikte belirlenmiştir.
Standartlar gereğince far içi aydınlatma elamanları olan ampul, reflektör ve lens bir bütün olup, herhangi birinin değiştirilmesi halinde aydınlatma değerleri bozulmaktadır. Araçlarda daha güçlü ampuller kullanılması özellikle karşı yönden gelen araç sürücülerini rahatsız ederek, tehlikeli durumların oluşmasına neden olmaktadır.
Araçlara sonradan takılan farların tip onayı alınmış ilk haliyle uyumlu olması, diğer bir deyişle farların üzerinde (E) veya (e) işareti bulunması gerekmektedir. Araçlara sonradan takılan uygunsuz farlarla ilgili 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Işıkların kullanılması başlıklı 64/1b-5 maddesinde “Yönetmelikte belirlenecek esaslara aykırı olarak ışık takılması ve kullanılması yasaktır.” hükmü mevcuttur.
14
Araçların Modifiyeli Olarak Kullanılması Yasak mı?
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların teknik şartlara uygunluğu” başlığı altındaki 30’uncu maddesinde;
“Araçların, esasları yönetmelikte belirtilen şekilde ve tarzda teknik şartlara uygun durumda bulundurulması zorunludur.
a) Servis freni, lastikleri, dış ışık donanımından yakını ve uzağı gösteren ışıklar ile park, fren ve dönüş ışıkları noksan, bozuk veya teknik şartlara aykırı olan araçları kullanan sürücüler 108 TL. para cezası,
b) Diğer eksiklik ve bozuklukları bulunan araçlarla, görüşü engelleyecek veya bir kaza halinde içindekiler için tehlikeli olabilecek süs aksesuar eşya ve çıkıntıları olan araçları kullananlarla, karayolunu kullananlar için tehlike yaratacak şekilde olan veya görüşü engelleyecek ve çevredekileri rahatsız edecek derecede duman veya gürültü çıkaran araçları kullanan sürücüler 235 TL. para cezası, ile cezalandırılırlar.
Bu maddenin (a) bendinde belirtilen eksiklik ve bozuklukları bulunan araçlar, teknik şartlara uygun duruma getirilinceye kadar trafik zabıtasınca trafikten men edilebilir. (b) bendindeki şartlara uymayan ve uyumsuzluğu trafik emniyetini tehlikeye düşürmeyecek nitelikte olan araçların şartlara uygun duruma getirilmesi ihtar olunur. İhtarda verilen süre için teknik şartlara uygun duruma getirilmediğinin tespiti halinde araç trafik zabıtasınca trafikten men
edilir.” hükmü mevcuttur.
“Araçların, esasları yönetmelikte belirtilen şekilde ve tarzda teknik şartlara uygun durumda bulundurulması zorunludur.
a) Servis freni, lastikleri, dış ışık donanımından yakını ve uzağı gösteren ışıklar ile park, fren ve dönüş ışıkları noksan, bozuk veya teknik şartlara aykırı olan araçları kullanan sürücüler 108 TL. para cezası,
b) Diğer eksiklik ve bozuklukları bulunan araçlarla, görüşü engelleyecek veya bir kaza halinde içindekiler için tehlikeli olabilecek süs aksesuar eşya ve çıkıntıları olan araçları kullananlarla, karayolunu kullananlar için tehlike yaratacak şekilde olan veya görüşü engelleyecek ve çevredekileri rahatsız edecek derecede duman veya gürültü çıkaran araçları kullanan sürücüler 235 TL. para cezası, ile cezalandırılırlar.
Bu maddenin (a) bendinde belirtilen eksiklik ve bozuklukları bulunan araçlar, teknik şartlara uygun duruma getirilinceye kadar trafik zabıtasınca trafikten men edilebilir. (b) bendindeki şartlara uymayan ve uyumsuzluğu trafik emniyetini tehlikeye düşürmeyecek nitelikte olan araçların şartlara uygun duruma getirilmesi ihtar olunur. İhtarda verilen süre için teknik şartlara uygun duruma getirilmediğinin tespiti halinde araç trafik zabıtasınca trafikten men
edilir.” hükmü mevcuttur.
15
Şehiriçi Taşımacılıkta Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu Var mı?
İlgili Valiliklerce belirlenir.
16
Tarım Araçları hangi saatler arasında trafiğe çıkabilir?
Günün kararmasından itibaren gün aydınlanıncaya kadar karayolunda trafiğe çıkarılamaz.
17
Alkollü / Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin etkisi altında araç kullanmaktan dolayı geçici süre alınan sürücü belgesini süre bitiminde almak için yapılacak işlemler ile geçici süre alındığı süre içerisinde araç kullanılması durumunda ne gibi işlem yapıldığı hakkında bilgi.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Alkollü içki, uyuşturucu veya keyif verici maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı” başlıklı 48’ inci maddesinde; Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri almış olan sürücüler ile alkollü olan sürücülerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılır.
Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, 1.002 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanır. Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında 1.256 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle, üç veya üçten fazlasında ise, 2.018 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. Sürücü belgelerinin herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma süresinin bitiminde başlar.
Alkollü olarak araç kullanması nedeniyle son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde sürücü belgeleri ikinci defa geri alınan sürücüler Sağlık Bakanlığınca, usul ve esasları İçişleri, Millî Eğitim ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilen sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine; üç veya üçten fazla geri alınan sürücüler ise psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.
Yapılan tespit sonucunda 1,00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen ve 2918 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre işlem yapılan sürücüler, haklarında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine göre adli işlem yapılmak üzere mahalli zabıtaya teslim edilir. 1,00 promilin altında alkollü olmasına rağmen, alkolün etkisiyle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek durumda olduğu tutanakla tespit edilen sürücü, hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine göre adli işlem yapılmak üzere mahalli zabıtaya teslim edilir. Hükümleri yer almaktadır.
Sürücü belgelerinin geçici geri alma işlemleri bu Kanun’un 6’ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu madde hükümlerine göre geri alınan sürücü belgesinin iade edilebilmesi için; ilgili kişi hakkında trafik kurallarına aykırılık dolayısıyla bu Kanun hükümlerine göre verilmiş olan idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması; uyuşturucu veya uyarıcı madde alması nedeniyle sürücü belgesi geri alınanların ayrıca sürücü olmasında sakınca bulunmadığına dair resmi sağlık kurumlarından alınmış sağlık kurulu raporunun ibraz edilmesi şarttır. .”
Ayrıca, bu süre zarfında araç sürücülerin araç kullanması yasaktır. Araç kullandığı tespit edilmesi halinde ise aynı Kanun’un “Sürücü belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 36’ncı maddesinde;
“Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır. Araçlar, Yönetmelikte sınıfları belirtilen sürücü belgelerine sahip sürücüler ile çok taraflı anlaşmalara göre sürücü belgesi bulunan veya geçerli uluslararası sürücü belgesi olan kişilerce sürülebilir. Buna göre;
a) Sürücü belgesi olmayanların,
b)Mahkemelerce veya Cumhuriyet savcılıklarınca ya da bu Kanunda belirtilen yetkililerce sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alınanların,
c) Sürücü belgesi iptal edilenlerin, araç kullanarak trafiğe çıktıklarının tespiti hâlinde, bu kişilere 2.018 Türk Lirası idari para cezası verilir. Ayrıca, aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin veren araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir.” Hükümleri yer almaktadır.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılır.
Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, 1.002 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanır. Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında 1.256 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle, üç veya üçten fazlasında ise, 2.018 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. Sürücü belgelerinin herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma süresinin bitiminde başlar.
Alkollü olarak araç kullanması nedeniyle son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde sürücü belgeleri ikinci defa geri alınan sürücüler Sağlık Bakanlığınca, usul ve esasları İçişleri, Millî Eğitim ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilen sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine; üç veya üçten fazla geri alınan sürücüler ise psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.
Yapılan tespit sonucunda 1,00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen ve 2918 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre işlem yapılan sürücüler, haklarında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine göre adli işlem yapılmak üzere mahalli zabıtaya teslim edilir. 1,00 promilin altında alkollü olmasına rağmen, alkolün etkisiyle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek durumda olduğu tutanakla tespit edilen sürücü, hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine göre adli işlem yapılmak üzere mahalli zabıtaya teslim edilir. Hükümleri yer almaktadır.
Sürücü belgelerinin geçici geri alma işlemleri bu Kanun’un 6’ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu madde hükümlerine göre geri alınan sürücü belgesinin iade edilebilmesi için; ilgili kişi hakkında trafik kurallarına aykırılık dolayısıyla bu Kanun hükümlerine göre verilmiş olan idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması; uyuşturucu veya uyarıcı madde alması nedeniyle sürücü belgesi geri alınanların ayrıca sürücü olmasında sakınca bulunmadığına dair resmi sağlık kurumlarından alınmış sağlık kurulu raporunun ibraz edilmesi şarttır. .”
Ayrıca, bu süre zarfında araç sürücülerin araç kullanması yasaktır. Araç kullandığı tespit edilmesi halinde ise aynı Kanun’un “Sürücü belgesi alma zorunluluğu” başlıklı 36’ncı maddesinde;
“Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır. Araçlar, Yönetmelikte sınıfları belirtilen sürücü belgelerine sahip sürücüler ile çok taraflı anlaşmalara göre sürücü belgesi bulunan veya geçerli uluslararası sürücü belgesi olan kişilerce sürülebilir. Buna göre;
a) Sürücü belgesi olmayanların,
b)Mahkemelerce veya Cumhuriyet savcılıklarınca ya da bu Kanunda belirtilen yetkililerce sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alınanların,
c) Sürücü belgesi iptal edilenlerin, araç kullanarak trafiğe çıktıklarının tespiti hâlinde, bu kişilere 2.018 Türk Lirası idari para cezası verilir. Ayrıca, aracın sürücü belgesiz kişilerce sürülmesine izin veren araç sahibine de tescil plakası üzerinden aynı miktarda idari para cezası verilir.” Hükümleri yer almaktadır.
18
Trafik kazası sonrasında düzenlenen kaza tespit tutanağı ile ilgili itirazın nereye yapılacağı hakkında bilgi.
Trafik suçlarına ilişkin davalara, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 112’nci maddesindeki hükümler çerçevesinde trafik mahkemelerinde, bunların bulunmadığı yerlerde yetkili bulunan Sulh Ceza Hakimlikleri yetkilidir.
19
Araçların tescil plakasına ceza yazılıp yazılamayacağı?
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 116. maddesinde;
“Trafiği tehlikeye düşürecek, engel olacak şekilde veya yasaklanmış yerlerde park etmiş araçlara veya trafik kural ve yasaklarına aykırı davranışları belirlenmiş bulunan, karayolları ağırlık kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlilerin ikazına rağmen tartı sistemine girmeden seyrine devam eden ve sürücüsü tespit edilemeyen araçlara, tescil plakalarına göre ceza veya suç tutanağı düzenlenir.”
Para cezasının ödenmesi gerektiği hallerde, trafik kaydında araç sahibi olarak görülen kişiye cezayı ödemesi için posta yoluyla tebligat yapılır, bu şekilde tebliğ edilemeyen tutanaklar ilgili tahsil dairesinin ilân asmaya mahsus yerinde liste halinde ilân edilir, ilân tarihini takip eden otuzuncu gün tebligat yapılmış sayılır ve bu cezalar 114 ve 115’inci maddelerde belirtilen şekilde takip ve tahsil olunur.” Hükümleri yer almaktadır.
Ayrıca idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır ilkesi çerçevesinde yanlış ve haksız yere yazıldığı düşünülen trafik para cezalarına itiraz için 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca, cezanın tebliğ tarihinden itibaren (tebliğ edildiği gün dahil) 15 gün içerisinde yetkili Sulh Ceza Hakimliklerine itirazda bulunmanız mümkündür.
“Trafiği tehlikeye düşürecek, engel olacak şekilde veya yasaklanmış yerlerde park etmiş araçlara veya trafik kural ve yasaklarına aykırı davranışları belirlenmiş bulunan, karayolları ağırlık kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlilerin ikazına rağmen tartı sistemine girmeden seyrine devam eden ve sürücüsü tespit edilemeyen araçlara, tescil plakalarına göre ceza veya suç tutanağı düzenlenir.”
Para cezasının ödenmesi gerektiği hallerde, trafik kaydında araç sahibi olarak görülen kişiye cezayı ödemesi için posta yoluyla tebligat yapılır, bu şekilde tebliğ edilemeyen tutanaklar ilgili tahsil dairesinin ilân asmaya mahsus yerinde liste halinde ilân edilir, ilân tarihini takip eden otuzuncu gün tebligat yapılmış sayılır ve bu cezalar 114 ve 115’inci maddelerde belirtilen şekilde takip ve tahsil olunur.” Hükümleri yer almaktadır.
Ayrıca idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır ilkesi çerçevesinde yanlış ve haksız yere yazıldığı düşünülen trafik para cezalarına itiraz için 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27. maddesi uyarınca, cezanın tebliğ tarihinden itibaren (tebliğ edildiği gün dahil) 15 gün içerisinde yetkili Sulh Ceza Hakimliklerine itirazda bulunmanız mümkündür.
20
Hız sınırlarını aşan sürücülere uygulanan cezalar nelerdir?
Hız ölçen teknik cihaz veya çeşitli teknik usüllerle yapılan tespit sonucu Yönetmelikte belirlenen hız sınırlarını;
a) Yüzdeondan yüzde otuza (otuz dâhil) kadar aşan sürücülere 235 Türk lirası,
b) Yüzdeotuzdan yüzde elliye (elli dâhil) kadar aşan sürücülere 488 Türk lirası,
c) Yüzdeelliden fazla aşan sürücülere 1.002 Türk lirası
idari para cezası verilir.
Hız sınırlarını yüzde otuzdan fazla aşmak suretiyle ihlalin işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde bu kuralı beş defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri bir yıl süre ile geri alınır. Süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilir.
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal edilir. Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Hız sınırlarını yüzde otuzdan fazla aşmak suretiyle ihlâl suçunun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde aynı kuralı beş defa ihlâl ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri bir yıl süre ile geri alınır. Süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hali olmadığı anlaşılanların belgeleri iade edilir.
a) Yüzdeondan yüzde otuza (otuz dâhil) kadar aşan sürücülere 235 Türk lirası,
b) Yüzdeotuzdan yüzde elliye (elli dâhil) kadar aşan sürücülere 488 Türk lirası,
c) Yüzdeelliden fazla aşan sürücülere 1.002 Türk lirası
idari para cezası verilir.
Hız sınırlarını yüzde otuzdan fazla aşmak suretiyle ihlalin işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde bu kuralı beş defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri bir yıl süre ile geri alınır. Süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilir.
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal edilir. Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Hız sınırlarını yüzde otuzdan fazla aşmak suretiyle ihlâl suçunun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde aynı kuralı beş defa ihlâl ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri bir yıl süre ile geri alınır. Süresi sonunda psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hali olmadığı anlaşılanların belgeleri iade edilir.
21
Aday sürücülük ne demektir?
01 Ocak 2016 yılı itibariyle ilk defa sürücü belgesi alanlar ile herhangi bir sebeple sürücü belgesi iptal edilmiş olup da yeniden sürücü belgesi alanlar, belgenin alındığı tarihten itibaren iki yıl süreyle aday sürücü olarak kabul edilir.
22
Aday sürücülüğü iptal edilenler yeniden nasıl sürücü belgesi alabilirler?
Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı ve varsa iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamanın geçmiş olması zorunludur.
23
Spin-drift atmanın cezası nedir?
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununu 67 . maddesini ( D ) bendinde;
Herhangi bir zorunluluk olmaksızın, karayollarında dönüş kuralları dışında bilerek ve isteyerek aracın el freninin çekilmesi suretiyle veya başka yöntemlerle aracın ani olarak yönünün değiştirilmesi veya kendi etrafında döndürülmesi yasaktır. Uymayan sürücülere 5.010 Türk lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri alınır. Ayrıca, araç altmış gün süre ile trafikten menedilir. Bu şekilde sürücü belgesi geri alınanlar psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla geri alma süresi sonunda belgeleri iade edilir.
Herhangi bir zorunluluk olmaksızın, karayollarında dönüş kuralları dışında bilerek ve isteyerek aracın el freninin çekilmesi suretiyle veya başka yöntemlerle aracın ani olarak yönünün değiştirilmesi veya kendi etrafında döndürülmesi yasaktır. Uymayan sürücülere 5.010 Türk lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri alınır. Ayrıca, araç altmış gün süre ile trafikten menedilir. Bu şekilde sürücü belgesi geri alınanlar psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığı anlaşılanlara bu Kanun kapsamında verilen trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla geri alma süresi sonunda belgeleri iade edilir.
24
Fahri Trafik Müfettişliği müracaat şartları nelerdir ve nereye müracaat edilir?
Fahri Trafik Müfettişi olacakların aşağıdaki şartları taşımaları gerekmektedir.
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) En az kırk yaşında olmak,
c) Yüksekokul mezunu olmak,
d) En az on yıllık sürücü belgesi sahibi olmak,
e) Asli kusurlu olarak ölümlü veya yaralamalı trafik kazasına sebebiyet vermemiş olmak,
f) Müracaat tarihinden geriye doğru toplam beş yıl içerisinde, hakkında 100 ceza puanı uygulaması sonucu sürücü belgesinin geri alınmamış olması,
g) Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak,
h) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlara, zimmet, ihtiras, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç, kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamaktır.
Yukarıda belirtilen şartlara haiz kişilerden müfettişliğe istekli olanların, iki adet vesikalık fotoğraf, ikametgâh ve sabıka kaydı belgeleri ile sürücü belgesi ve öğrenim durumunu gösterir belgenin birer suretini dilekçelerine ekleyerek adres kayıt sistemine kayıtlı oldukları İl Valiliğine müracaat etmeleri gerekmektedir.
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
b) En az kırk yaşında olmak,
c) Yüksekokul mezunu olmak,
d) En az on yıllık sürücü belgesi sahibi olmak,
e) Asli kusurlu olarak ölümlü veya yaralamalı trafik kazasına sebebiyet vermemiş olmak,
f) Müracaat tarihinden geriye doğru toplam beş yıl içerisinde, hakkında 100 ceza puanı uygulaması sonucu sürücü belgesinin geri alınmamış olması,
g) Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak,
h) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlara, zimmet, ihtiras, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç, kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamaktır.
Yukarıda belirtilen şartlara haiz kişilerden müfettişliğe istekli olanların, iki adet vesikalık fotoğraf, ikametgâh ve sabıka kaydı belgeleri ile sürücü belgesi ve öğrenim durumunu gösterir belgenin birer suretini dilekçelerine ekleyerek adres kayıt sistemine kayıtlı oldukları İl Valiliğine müracaat etmeleri gerekmektedir.
© 2019 Antalya Emniyet Müdürlüğü